Συναισθηματική Ευεξία

Αν αλλάξεις το λεξιλόγιο σου, θα αλλάξεις τις επικοινωνιακές διαδικασίες.

Σχετικά με τη λεκτική επικοινωνία: αν αλλάξεις το λεξιλόγιο σου, θα αλλάξεις τις επικοινωνιακές διαδικασίες. Βρίσκεις, συχνά, την πληροφορία ότι ο λόγος, οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να «επικοινωνήσουμε», αποτελούν το μικρότερο ποσοστό της επικοινωνίας. Το συναίσθημα και η γλώσσα του σώματος είναι δυο άλλα στοιχεία που σύμφωνα με αρκετά κείμενα αφορούν μεγαλύτερο ποσοστό επικοινωνίας. Τα ήδη αναφερθέντα στοιχεία, συνδυάζονται με τον τόνο της φωνής, που αποτελεί επίσης στοιχείο επικοινωνίας. Απορρέει από τα προηγούμενα ότι αναφερόμαστε στην επικοινωνία που συμπεριλαμβάνει γλωσσική-λεκτική επικοινωνία. Όλα αυτά τα στοιχεία διδάσκονται, μαθαίνονται και βελτιώνονται με τη γνώση, αλλά και την πράξη.

Αρχικά, μπορείς να διαβάσεις πολλά βιβλία και άρθρα για την επικοινωνία. Πώς άραγε μπορείς να δεις τι σημαίνει αυτό το υλικό στην πράξη; Αν δεν έχεις ήδη αρχίσει, η παρατήρηση και η αυτό-παρατήρηση είναι δυο σημαντικά στοιχεία. Ενδεχομένως θα σου πάρει πολύ χρόνο, αυτά δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Ένα βήμα είναι η αυτοπαρατήρηση και αυτοαξιολόγηση. Μπορώ συνεχώς να θέτω στον εαυτό μου, ερωτήσεις. Πώς στέκομαι, υπάρχω και κινούμαι; Πώς απευθύνομαι στους άλλους ανθρώπους; Κοιτώ στα μάτια τους άλλους ανθρώπους όταν μιλάω μαζί τους; Και ξανά, ποια είναι η στάση του σώματός μου;

Στη συνέχεια, τι συμβαίνει με τους ανθρώπους γύρω μου; Πώς στέκονται στο χώρο; Πώς απευθύνονται σε εμένα ή στους άλλους ανθρώπους; Κοιτούν στα μάτια; Ποια είναι η στάση του σώματός τους;

Έπειτα, περνάμε στο συναίσθημα. Έχω επίγνωση πρώτα, πρώτα του πώς αισθάνομαι; Τι συναισθήματα έχω; Στη συνέχεια, είμαι σε θέση να επικοινωνήσω με τον συναισθηματικό κόσμο των άλλων ανθρώπων; Είναι αντιληπτό, ότι αυτό το ζήτημα χρειάζεται μεγάλη γνώση, μελέτη και υπευθυνότητα, για να μπορέσει να σημειωθεί κάποιου είδους πρόοδος στις επικοινωνιακές διαδικασίες.

Καθώς αναφερθήκαμε πολύ συνοπτικά σε δυο στοιχεία που αφορούν στην επικοινωνία, θα δώσω μεγαλύτερη έμφαση σε αυτό το εδώ το κείμενο, στο λεκτικό κομμάτι της επικοινωνίας. Όπως και τα προηγούμενα χρειάζεται επιμέλεια και φροντίδα. Η αλλαγή του λεξιλογίου στην καθημερινότητα μπορεί να αλλάξει ζωές. Θα σταθώ πολύ σε ένα στοιχείο που έχουμε παρατηρήσει στις καθημερινές επικοινωνιακές διαδικασίες και αυτό είναι οι επιπόλαιοι και εύκολοι χαρακτηρισμοί που λέμε σε άλλα άτομα. Πολύ εύκολα λέγεται από κάποιους: «Είσαι…αυτό (ένας χαρακτηρισμός).» Αν σου φαίνεται ότι αυτός ο χαρακτηρισμός δεν ευσταθεί, μπορείς, πάρα πολύ απλά να ρωτήσεις αυτούς τους ανθρώπους: «Ποιες συγκεκριμένες λέξεις ή πράξεις από πλευράς μου, οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα;» Αν εκεί, υπάρχει πραγματικά, απάντηση τότε μπορούν να χτιστούν κάποιοι δρόμοι επικοινωνίας.

Εναλλακτικά, είναι καλύτερη επιλογή, να μην γίνονται καν χαρακτηρισμοί προς άλλον άνθρωπο, οι οποίοι συνήθως δεν ευσταθούν. Υπάρχει η δυνατότητα να πεις: «Αυτή η συγκεκριμένη πράξη σου δίνει αυτή την εντύπωση στον άλλον που βλέπει.» και στη συνέχεια να στηρίξεις την άποψή σου με στοιχεία, ή «Αυτά τα οποία λες, φαίνονται να οδηγούν στο (τάδε) συμπέρασμα». Με αυτόν τον τρόπο μπορείς να έχεις κάποιου είδους διάλογο και βελτίωση στις διαδικασίες επικοινωνίας, ακούγοντας βέβαια και την άλλη πλευρά. Έπειτα, και εδώ η προσεκτική και υπεύθυνη παρατήρηση και αυτοπαρατήρηση θα οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα. Μπορείς επίσης να κρατάς ημερολόγιο στις επικοινωνιακές διαδικασίες. Μετά από ένα χρόνο, θα μπορείς να πεις περισσότερα για την πρόοδό σου.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό που μπορείς να εισάγεις είναι η εστίαση σε θετικό λεξιλόγιο. Για παράδειγμα, αντί να πεις «Τα έκανα χάλια.», μπορείς να πεις «Την επόμενη φορά θα το κάνω καλύτερα.» Στη συνέχεια μπορείς να ενισχύσεις αυτή τη φράση, δηλαδή να πεις: «Την επόμενη φορά θα το κάνω καλύτερα ως προς τα δυο ή τρία συγκεκριμένα στοιχεία» και πάρεις το χρόνο σου να αναφέρεις, ποια είναι τα στοιχεία αυτά.

Δίνοντας έμφαση στην επιμέλεια των λέξεων και του λεξιλογίου, μπορείς να σημειώσεις τι συμβαίνει κατά τις επικοινωνιακές διαδικασίες. Ενδεχομένως, μπορείς να παρατηρήσεις μεταβολές σε όλες τις εκφάνσεις της επικοινωνίας. Αν προσθέσεις και άλλο θετικό λεξιλόγιο στην επικοινωνία, ίσως αυτά που θα παρατηρήσεις να σε εκπλήξουν!!!

Καλή Συνέχεια. Με αγάπη.

Kυριακάτικος καφές μετά ερωτήσεων

Ένας κυριακάτικος καφές με ένα φιλικό πρόσωπο μπορεί να έχει πολλά οφέλη!

Έπειτα από αρκετά χρόνια σήμερα ήπια έναν καφέ με συμφοιτητή από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, όπου σπούδασα στο τμήμα Επικοινωνίας. Είμασταν μαζί και στην κατεύθυνση που ακολουθήσαμε κατά τα δυο τελευταία χρόνια της σχολής, που καθόρισαν ένα είδος ειδίκευσής μας στο κομμάτι της Πολιτιστικής Διαχείρισης. Ήταν ένα όμορφο κυριακάτικο πρωινό, μονάχα που ο καφές ήταν διαδικτυακός, καθώς τώρα πια διαμένει στην πόλη από την οποία μας ήρθε, ενώ η αφεντιά μου, ακόμα στην Αθήνα.

Αυτόν το καφέ λοιπόν θα τον θυμάμαι για καιρό.. Χμ! Δεν ήταν ένας καφές που πας για να περάσεις την ώρα σου ή γιατί δεν έχεις κάτι άλλο να κάνεις για να γεμίσεις το Σαββατοκύριακο, ή ένας καφές που κανόνισες διότι βαριόσουν να κάνεις άλλα πράγματα. Αυτή την περίοδο ετοιμάζονται τόσα πράγματα.. Κι όμως όταν μιλήσαμε στο msn υπήρχε ένα κλίμα ότι έχουμε πολλά να πούμε, αρκετά κοινά βιώματα, συναισθήματα και σκέψεις που θα θέλαμε για πολλούς λόγους να μοιραστούμε.

Και η συζήτηση άρχισε με συνηθισμένα και τυπικά, πώς είσαι αυτόν τον καιρό, πού βρίσκεσαι κλπ. Αρκετά σύντομα πέρασε σε ζητήματα περισσότερο εσωτερικά που αφορούσαν στην πορεία της ζωής μας μέχρι σήμερα. Μιλήσαμε για κοινά βιώματα από τα χρόνια του θεατρικού εργαστηρίου, χμ ένα σχετικό Μεταπτυχιακό για εμένα, ενώ ο συμφοιτητής είναι Διδάκτωρ του Παντείου πλέον. Πώς μπορεί ένα βίωμα παλιό να σε συνδέει μέχρι με τα σήμερα;

Και μετά συζητήσεις για όλα αυτά τα χρόνια, βήματα, λάθη και «αποτυχίες». Μια γενιά του «Σταματήστε τον Πόλεμο» και των Μνημονίων. Είχαμε κάτι κοινό με αυτό το συμφοιτητή, μας ενδιέφεραν τα κοινά. Περίεργο ζήτημα. Ανάμεσα σε κοινωνικές ανακατατάξεις και προσωπικές αναζητήσεις, «Ποια είναι η συμβολή μου στην κοινωνία;»

Μπόρεσα να μιλήσω και για τα σκοτεινά, δύσκολα χρόνια που πέρασα μετά την επιστροφή μου από το Λονδίνο, τότε που δεν ήξερα πραγματικά που ανήκω; Στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό; Που ζω και που θα ζω στο μέλλον; Τι εργασία τελικά πρέπει να ακολουθήσω; Εκείνα τα χρόνια, ναι, είχα ένα αξιοσημείωτο ψυχολογικό βάρος. Μια στιγμή ήταν η εκκίνηση για να αρχίζω την πορεία ανάβασης. «Αν δεν αλλάζω κάτι εγώ, ο κόσμος γύρω δεν θα αλλάζει.» Έτσι ήταν. Και μετά κίνησα τις διαδικασίες και βρέθηκα στη Μύκονο, όπου εργάστηκα στον τουρισμό για αρκετά έτη.

Μιλήσαμε και για στιγμές που συντέλεσαν στη ζωή μας στο να πάρουμε αποφάσεις και να φέρουμε αλλαγές. Έπειτα από καιρό, εμπιστεύθηκα, πόσο σημαντικά ήταν κάποια βιβλία Ηγεσίας, που είχα αρχίζει να «ξεσκονίζω», τα καλοκαίρια μου στη Μύκονο… Είναι λίγο δυσάρεστο αυτό που θα γράψω… αλλά (έχει και ανάδρομο Ερμή, με συγχωρείς)…. Στο βιβλίο των Daniel Goleman, Richard Boyatzis, Annie McKee, μεταφρασμένο στα ελληνικά «Ο Νέος Ηγέτης», (Εκδ. Πεδίο) διάβασα: «Στα ακραία όρια του φάσματος των δυσαρμονικών ηγετών μπορούμε να συναντήσουμε από σκληρούς τυράννους, που ουρλιάζουν και ταπεινώνουν τους άλλους, εως χειριστικούς ψυχοπαθείς. Τέτοιοι ηγέτες έχουν καταστροφικό συναισθηματικό αντίκτυπο, “αφαιρώντας εντελώς από τον αέρα τη γαλήνη, την ελπίδα και την ευτυχία”. Δημιουργούν απεχθείς χώρους εργασίας, αλλά δεν έχουν ιδέα του πόσο καταστροφικοί είναι -ή δεν τους ενδιαφέρει.» Στη συνέχεια, στο ίδιο βιβλίο αναφέρεται «Όπου εμφανίζονται αυτού του είδους ηγέτες αφήνουν βαριά και ανεξίτηλα σημάδια: απάθεια και αδράνεια, θυμό και απόρριψη.» Αυτά τα δυσάρεστα…

Και τα ευχάριστα: Συνεχίζουν οι συγγραφείς «οι συναισθηματικά ευφυείς ηγέτες… εγείρουν θετικό συντονισμό στους ανθρώπους: τους κάνουν να αγωνίζονται για αξιόλογους σκοπούς.» κλπ, κλπ.

Θυμήθηκα λοιπόν, στο σημερινό κυριακάτικο καφέ μου, μεταξύ άλλων, ότι αυτά τα συγκεκριμένα αποσπάσματα του συγκεκριμένου βιβλίου, συντέλεσαν καθοριστικά για μια αλλαγή. Καθώς είχα ήδη αρχίσει την ανοδική μου πορεία ρώτησα ακόμα μια φορά τον εαυτό μου: «Με ποιους θέλω είμαι;» Και έπειτα: «Κατά πόσο επιτρέπω η δυσαρμονία κάποιου να με επηρεάζει;»

Αυτά τα δυο ερωτήματα σηματοδότησαν την αρχή μιας νέας πορείας με αρκετά ερωτήματα και εύρεση απαντήσεων από τη βιβλιογραφία, αλλά φυσικά την καθημερινότητα στις σχέσεις, στην εργασία, στην κοινωνία.

Συνοψίζοντας λοιπόν: Ερωτήματα κυριακάτικου καφέ Vol.1:

«Πώς μπορεί ένα βίωμα παλιό να σε συνδέει μέχρι με τα σήμερα;»

«Ποια είναι η συμβολή μου στην κοινωνία;»

«Με ποιους θέλω είμαι;»

«Κατά πόσο επιτρέπω, η δυσαρμονία κάποιου να με επηρεάζει;»

Κλείνοντας την κλήση, βεβαίως αναλογίστηκα την εθελοντική δράση Action for Happiness, τη συμμετοχή στην Action for Happiness Greece, αλλά και την Έρευνα Αναφοράς για τα επίπεδα της Ευτυχίας των ανθρώπων Παγκοσμίως. Σημειώνεται, ότι στην εν λόγω έρευνα έχει αναφέρει η επιστημονική ομάδα, ότι η σύνδεση με τους συνανθρώπους μας, τις ομάδες στην κοινότητα, ακόμα και πιο συγκεκριμένα στις γειτονιές είναι πολύ σημαντική για την ευτυχία των ανθρώπων. Έτσι λοιπόν, αν σου συμβαίνει να έχεις στιγμές που η… ευτυχία σου κλονίζεται… να θυμάσαι ότι απλά πράγματα μπορούν να τη… δημιουργήσουν. Την Ευτυχία. Καλή Συνέχεια. Με αγάπη.

Θηλυκό

Με αυτό το μπλογκ δημιουργώ έναν χώρο έκφρασης και ανταλλαγής ιδεών. Τι είναι η θηλυκότητα; Είναι ιδιαίτερο ζήτημα. Αυτό το στοιχείο έχει αρχίσει να απασχολεί παγκοσμίως κάποιους ανθρώπους που ασχολούνται με το Coaching. To Coaching το ίδιο έχει πολλές εκφάνσεις. Αξίζει να συμβαίνει με ευθύνη, κατάρτιση και συνειδητότητα. Τα χαρακτηριστικά της αρσενικής και θηλυκής ενέργειας ερευνώνται στο πλαίσιο της αυτογνωσίας και επίγνωσης, αλλά και σε επίπεδο ανθρώπινων σχέσεων. Κάθε άνθρωπος από εμάς έχει και τα δυο στοιχεία, και τις δυο ενέργειες, οι οποίες εκδηλώνονται ανάλογα με τις περιστάσεις της ζωής μας. Σε κάποιες των περιπτώσεων, οι ανισορροπίες των ενεργειών αυτών, μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα σε επίπεδο προσωπικό ή σχέσεων. Για τον λόγο αυτό μελετάμε τις δυο ενέργειες, προκειμένου δηλαδή να έχουμε επίγνωση, να επιλύουμε τα ζητήματα και να βιώνουμε μια περισσότερο ποιοτική σχέση με τον εαυτό μας, αλλά και με τους ανθρώπους στις σχέσεις μας.

Θηλυκό

Πώς αναφέρονται λοιπόν οι άνθρωποι σε παγκόσμια σφαίρα σχετικά τα στοιχεία αυτά; Το αρσενικό στοιχείο σχετίζεται περισσότερο με τη λογική σκέψη, το νου μας, την αποφασιστικότητα, την ανάληψη ρίσκου, την επίτευξη στόχων, τον έλεγχο, τον ανταγωνισμό, τη διανόηση, τη δοτικότητα. Το θηλυκό στοιχείο σχετίζεται με το αίσθημα του ενστίκτου, τις αισθήσεις, τη δημιουργικότητα, τη φροντίδα, την εμπειρία, το βίωμα, τη συνεργασία, την έκφραση, τη δεκτικότητα. Η αρσενική σου πλευρά ενδεχομένως λέει: Είμαι αναλυτικός, είμαι αναλυτική – Κατηγοριοποιώ – Μου αρέσει το γνώριμο – Είμαι πρακτικός, είμαι πρακτική – Έχω στρατηγική – Έχω τάξη – Είμαι λογικός, είμαι λογική – Ελέγχω. Η θηλυκή σου πλευρά ενδεχομένως λέει: Είμαι δημιουργικός, είμαι δημουργική – Έχω πάθος – Είμαι ελεύθερος, είμαι ελεύθερη – Δοκιμάζω – Είμαι Έκφραση – Είμαι φαντασία – Είμαι τέχνη – Αισθάνομαι – Νιώθω. Εργαζόμαστε με τις δυο πλευρές μας, διότι τις έχουμε. Όσο περισσότερο εργαζόμαστε με τον εαυτό μας, τόσο περισσότερο συνειδητοποιούμε, ακούμε, αντιλαμβανόμαστε αυτές τις πλευρές. Κατά συνέπεια έχουμε περισσότερες επιλογές όσο αφορά στη συμπεριφορά μας. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουμε καλύτερη και διαυγέστερη εντύπωση του ίδιου μας του εαυτού. Στη συνέχεια, διακρίνουμε επίσης με συνειδητότητα, τις συμπεριφορές των συνανθρώπων μας. Άρα μπορούμε να επιλέξουμε με ποιον τρόπο θα σκεφτούμε, θα αξιολογήσουμε, θα φερθούμε, θα μιλήσουμε αναλόγως με την κάθε κατάσταση που συμβαίνει.

Όσο αφορά στην προσωπική μας συμβολή, σε μια κατάσταση μπορούμε να διαλέξουμε ποια συνθήκη, ποια δράση ή ποια εκδήλωση ενέργειας ταιριάζει στη συγκεκριμένη στιγμή. Επιπλέον, αναλόγως με το τι συντελείται από πλευράς του άλλου ατόμου, όταν πρόκειται για επικοινωνία μεταξύ δυο ατόμων, μπορούμε να επιλέξουμε να φερθούμε ανάλογα. Όταν και οι δυο πλευρές έχουν αντίληψη αυτών των στοιχείων η ποιότητα της επικοινωνίας βελτιώνεται, η έννοια της διαπραγμάτευσης ενισχύεται και το κέρδος αφορά πλέον και τις δυο πλευρές. Έτσι τίθενται νέες βάσεις και κατά συνέπεια, σε βάθος χρόνου, οι σχέσεις γίνονται όλο και πιο δημιουργικές.

Επιπλέον, αυτή η έρευνα, αυτό το ταξίδι, αυτό το παιχνίδι της ενασχόλησης με τις δυο εκφάνσεις της ενέργειάς μας, μπορεί να είναι πολύ ευχάριστο και να μας αποκαλύψει όμορφες στιγμές και ποιοτικά βιώματα, προσωπικά αλλά βέβαια και σε επίπεδο δημιουργίας ανθρώπινων σχέσεων΄ μεταξύ δυο ανθρώπων αλλά και μεγαλύτερων ανθρώπινων δικτύων. Είναι μια συναρπαστική πορεία ανακαλύψεων και μοιράσματος, νέων εμπειριών και δυνατοτήτων. Βεβαίως χρειάζεται μια κάποιου είδους συνέπεια, αφοσίωση, λήψη αποφάσεων, αλλά και πραγματοποίηση δράσεων που από το ένα σημείο που είμαστε μας φέρνουν σε άλλο νέο, φρέσκο σημείο εργασίας, δημιουργίας και απόλαυσης. Από εδώ αρχίζουμε.. Με αγάπη.