Ένας Αριθμός: Θέατρο Εμπρός, Τάσος Μπαντής.

Ένας Αριθμός, στο θέατρο Εμπρός.

«Κύριε σκηνοθέτα μπορείτε να μας εξηγήσετε το έργο λίγο καλύτερα, παρακαλώ;»

Είναι 21.30 στην αίθουσα του θεάτρου Εμπρός στου Ψυρρή. Τα φώτα σβήνουν. Μια φωνή μας υπενθυμίζει να απενεργοποιήσουμε τα κινητά μας. Ανάβουν πάλι. Ένα μεταλλικό τραπέζι σε ένα σκουρόχρωμο σκηνικό, δυο καρέκλες. Δύο πρόσωπα. Είναι ο Τάσος Μπαντής και ο Θανάσης Σαράντος μεταμορφωμένοι στους ρόλους τους. Ο πρώτος υποδύεται έναν ηλικιωμένο πατέρα. Λέω υποδύεται και μου μοιάζει άκομψο διότι επί σκηνής γίνεται ένα με το ρόλο του, τον πλάθει απλά και με δυσκολία, διεισδύει στο βάθος και ενώνεται με αυτόν. Κάθε γραμμή του προσώπου του, κάθε κύτταρό του γίνεται ρόλος, ένας νέος εαυτός που κάτι πάει να πει. Κάτι πάνω αυτό που δείχνει και αυτό που τελικά είναι… Ο νέος στέκεται άξια δίπλα του. Υποθάλπει μυστικά τον πολλαπλό ρόλο του που αναπόφευκτα εξωτερικεύει. Εκτοξεύεται από τη μία διάθεση στην άλλη, από το ένα στο άλλο «ίδιο» πρόσωπο. (Υποδύεται το γιο και δυο…-προσοχή- κλώνους). «Υπάρχει ένας αριθμός». Το έργο σα λαβύρινθος. Η μετάφραση, ιδιάζουσα κάπως, δεν εξαλείφει τα προσκώματα, δε γίνεται ένα λείο μέσο επικοινωνίας. Τα λόγια μένουν εκεί –εμπόδια για τον καθένα που είναι αδύνατον να εκφραστεί. Η απόδοση του έργου «βασάνισε» και τους δυο για τέσσερις μήνες.

Το θέμα που πραγματεύεται το έργο, γνωστό, ο τρόπος που ξετυλίγεται αφοπλιστικός. Συνταράσσει μέσα στην απόλυτη βουβότητα. «Άνθρωποι» γεννιούνται και πεθαίνουν, οι αξίες μεταλλάσσονται. Η γενετική μας δομή διαφέρει κατά 30% από ένα μαρούλι. Μια θεώρηση που αρνούμαι να λάβω υπ όψιν μου. Δεν υπάρχουν τέτοιου είδους συγκρίσεις για εμάς. Κι όμως, θα μπορούσε να πει κανείς, «ισχύει». Ξεδιπλώνονται ανθρώπινες σχέσεις πατέρας-γιος/ πατέρας-γιος κλώνος1/ πατέρας-κλώνος2. Το άγνωστο. Κάτι που είμαστε ανίκανοι να αντιμετωπίσουμε. Όπως και να έχει καθένας τους είναι μοναδικός. Σε κάθε πτυχή του λόγου αποκαλύπτονται μυστικά, όμως άλλα δεν σας αποκαλύπτω…

Είναι μια παράσταση που εμβαθύνει στο συναίσθημα, στις σχέσεις, στον άνθρωπο. Είναι ο τελευταίος μια βιολογική μάζα ή κάτι παραπάνω; Τι γράφει στην κοινωνία και τι η κοινωνία γράφει σε αυτόν; Ή κάτι απλό: η μοναξιά.

Έτσι απλά έρχεται και το τέλος. Το χειροκρότημα. Η υπόκλιση.

Και κάπου εκεί…στη μικρή αίθουσα του Εμπρός, μέσα στα χειροκροτήματα κάποιος από το κοινό φωνάζει… «Κύριε σκηνοθέτα μπορείτε να μας εξηγήσετε το έργο λίγο καλύτερα, παρακαλώ; Εσείς τόσα χρόνια σκηνοθέτης είστε, ξέρετε καλύτερα» Το κοινό παγώνει και ο σκηνοθέτης: «Τι ακριβώς να σας εξηγήσω. Το έργο είναι κάπως αφαιρετικό αλλά…πείτε μου τι να σας εξηγήσω;» «Τι σηνέβη τελικά με τον πατέρα;» Και ο σκηνοθέτης απάντησε, αλλά δε θα σας πω τι είπε… Γιατί όπως και εγώ, ίσως να μη θέλετε εξήγηση.

Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός, κάνει να φύγει. Όταν επιστρέφει τα μάτια του είναι λίγο πιο υγρά κι εμείς αναρωτιόμαστε τι άραγε έφερε αυτήν την ψιχάλα. Είναι απλά το χειροκρότημα ή μήπως η συγκίνηση για ένα μήνυμα που δεν φτάνει στο δέκτη; Ο θεατής έχει πληρώσει εισιτήριο και ίσως «δικαιούται» να πάρει απαντήσεις ή μήπως όχι; Τι σημαίνει για τον καλλιτέχνη να πρέπει να «εξηγήσει» σε μία πρόταση εκείνο που εδώ και τόση ώρα προσπαθεί να υποβάλλει μετουσιωμένο σε τέχνη;…

Η αίθουσα έχει ήδη αδειάσει. Διασχίζω τη σκηνή για να πάω στην έξοδο. Δεν υπήρχε αυλαία για να κλείσει. Περπατάω σχεδόν μηχανικά. Και  αδημονώ για την επόμενη φορά…

 

 

Ένας Αριθμός, της Κάριλ Τσέρτσιλ

Μετάφραση: Τάσος Μπαντής, Θανάσης Σαράντος

Σκηνοθεσία: Τάσος Μπαντής

Σκηνικά-Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου

Μουσική: Ακης Δαούτης

Φωτισμοί: Ηλίας Κωνσταντακόπουλος

Επιμέλεια κίνησης: Σταυρούλα Σιάμου

Παίζουν: Τάσος Μπαντής, Θανάσης Σαράντος

 

Αυτό το κείμενο είχα γράψει για το φοιτητικό online περιοδικό Lapsus Linguae, που διαχειριζόταν τότε μια ομάδα φοιτητών του Παντείου Πανεπιστημίου. Από ότι είδα, το έργο αυτό παιζόταν περί το 2005. Και οι φωτογραφίες που βρήκα στο αρχείο δικές μου, αναμνηστικές από το πρόγραμμα Erasmus, που είχα πάει το 2005 στο Βέλγιο, μια σύντομη εκδρομή στη Lille, στη Γαλλία. Για την αναδημοσίευση, με μεγάλο σεβασμό, πρώτη φορά σήμερα ©2025.

Επικοινωνία: https://feminines.gr/contact/